İstinaf, İlk derece Mahkemesi’nin Ceza davası ile ilgili verdiği son kararın üst dereceli mahkeme olan Bölge Adliye Mahkemesi tarafından hem maddi vakıa yönünden hem de hukuka aykırılık yönünden yeniden incelenmesini sağlayan kanun yoludur. Temyizden farklı olarak istinaf muhakemesinde son kararın hukuki veya maddi sebeplere dayalı olarak ortadan kaldırılması ve yeni bir son karar verilmesi mümkündür.İstinaf aşamasından sonra İstinaf Mahkemesinin verdiği kararın özelliğine göre şartları varsa Temyiz kanun yolu için Yargıtay Ceza Dairesine başvuru yapılabilir.Ceza Davaları için İstinaf Kanun Yolu (C.M.K 272-285.maddesi) düzenlenmiştir.

İstinaf Başvurusu Kimler tarafından Talep edilir:

Kanun yoluna başvurma hakkına sahip olanlar tarafından istinaf isteminde buunulması mümkündür.Bu kapsamda C.Savcısı (CMK 260/3.madde,)şüpheli,sanık ve bu kanuna göre katılan sıfatını almış olanlar ile katılma isteği karara bağlanmamış,reddedilmiş veya katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar görmüş bulunanlar(CMK 260/1.maddesi)istinaf isteminde bulunabilirler.Katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar görmüş bulunanlar ile kastedilen,davadan haberdar edilmediği için katılma talebinde bulunamamış olanlardır.

Davadan haberi olduğu halde duruşmaya gelmeyen suçtan zarar gören kimse katılma hakkından vazgeçmiş sayılır ve istinaf’a başvuramaz.

İstinaf Başvurusu Nereye Yapılır:

İstinaf istemi,hükmün açıklanmasından itibaren 7 gün içinde hükmü veren Mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt katibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır.Beyan tutanağa geçirilir.Tutanak hakime onaylattırılır.Tutuklu sanık hakkında CMK 263.madde hükmü saklıdır.Hüküm,istinaf yoluna başvurma hakkı olanların yokluğunda açıklanmışsa,süre tebliğ tarihinden başlar.

İstinaf yoluna Başvurulamayan Haller:

Kural olarak İstinaf,İlk derece mahkemelerinden verilen hükümlere karşı İstinaf yoluna başvurulabilir.On beş yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler,Bölge Adliye Mahkemesince re’sen incelenir.Hükümden önce verilip,hükme esas teşkil eden veya başkaca kanun yolu öngörülmemiş Mahkeme kararlarına karşı da hükümle birlikte İstinaf yoluna başvurulabilir.Ancak,

• Hapis cezasından çevrilen adli para cezaları hariç olmak üzere sonuç olarak belirlenen Üç bin TL dahil adli para cezasına mahkumiyet hükümlerine,
• Üst sınırı beş yüz günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlardan beraat hükümlerine,
• Kanunlardan kesin olduğu yazılı bulunan hükümlere karşı İstinaf yoluna başvurulamaz.

Başvuruda Ön inceleme Aşaması:

Dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda;

• Bölge Adliye Mahkemesinin yetkili olmadığının anlaşılması halinde dosyanın yetkili bölge adliye mahkemesine gönderilmesini,
• Bölge adliye mahkemesine başvurunun süresi içinde yapılmadığının,incelenmesi istenen kararın Bölge Adliye mahkemesinde incelenebilecek kararlardan olmadığının, başvuranın buna hakkı bulunmadığının anlaşılması halinde istinaf başvurusunun reddine karar verilir.Bu kararlar itiraza tabidir.

Başvuru’nun Esastan İncelenmesi:

İstinaf Mahkemesi(Bölge Adliye Mahkemesi),C.Başsavcılığının tebliğnamesini dosyayı ve dosyayla birlikte sunulmuş olan delilleri inceledikten sonra;

İlk derece Mahkemesinin kararında usule veya esasa ilişkin herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığını,

İlk derece Mahkemesinin değerlendirilmesinde delillerde veya işlemlerde herhangi bir eksiklik olmadığını,ispat bakımından değerlendirmenin yerinde olduğunu saptadığında, istinaf başvurusunun esastan reddine,

İlk derece Mahkemesinin C.M.K 289.maddesinde belirtilen bir hukuka aykırılık nedeninin uygulanması halinde hükmün bozulmasına,ve dosyanın yeniden incelenmek ve hükmolunmak üzere hükmü bozulan ilk derece mahkemesine veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği diğer bir ilk derece mahkemesine gönderilmesine,diğer hallerde gerekli tedbirleri aldıktan sonra davanın yeniden görülmesine ve duruşma hazırlığı işlemlerine başlanmasına karar verir.Duruşma sonunda Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurusunu esastan reddeder veya ilk derece mahkemesi hükmünü kaldırarak yeniden hüküm kurar.

İstinaf Mahkemesinin hükmü bozması üzerine,Yerel Mahkeme ceza davası ile ilgili yeniden yargılama yapmak zorundadır.İstinaf Mahkemesinin bozma kararına karşı Yerel Mahkeme eski hükümde “direnme kararı”veremez.Bölge Adliye Mahkemesi kararlarına karşı “direnme yasağı”vardır.(C.M.K 284.maddesi)

Ahmet Mutlu Hukuk Bürosu ® olarak, bu ve buna benzer Ceza Davalarında; Şüpheli/Sanık Müdafiliği ve mağdur-Müşteki Vekilliği tüm aşamalarda hizmet vermektedir.